Sağlık

Tütün Kullanımı Akciğer Kanserine Sebep Oluyor

Kırıkkale İl Sağlık Müdürlüğü’nden yapılan açıklamada, kanserin, dünyada sebebi bilinen ölümler sıralamasında kalp ve damar hastalıklardan sonra ikinci ölüm sebebi olması açısından önemli bir sağlık problemi olduğu belirtilerek, toplumlarda ciddi sosyoekonomik yüke yol açtığı ifade edildi.

Türkiye Kanser İstatistikleri Raporu’nun da yer verildiği açıklamada, Türkiye’de erkeklerde en sık görülen kanser türü akciğer kanseri iken, kadınlarda akciğer kanseri 5. sırada yer aldığı aktarıldı. Toplum için bu kanser türünden sorumlu en önemli etkenin tütün kullanımının olduğu açıklandı.

Akciğer kanserlerinin yaklaşık yüzde 90’ının tütün ve tütün ürünlerinin kullanımı ile oluştuğu değerlendirilen açıklamada, şunlar kaydedildi:

"Dolayısıyla sigara içiminin engellenmesiyle akciğer kanserlerinin yüzde 90’a kadar önlenebileceği tahmin edilmektedir. Akciğer kanseri için diğer risk faktörleri arasında; pasif içicilik (sigara), akciğer kanseri yönünden aile öyküsünün varlığı, bazı vitaminler, radon/asbest gibi kimyasallara maruziyet, arsenik gibi endüstriyel ürünlere maruziyet, radyasyon maruziyeti, bazı organik kimyasallar, hava kirliliği, HIV enfeksiyonu ve tüberküloz yer almaktadır. Bu etkenlerden bazısı kaçınılabilir risk faktörleri (tütün ve tütün ürünleri kullanımı gibi) iken, bazısı değiştirilemez risk faktörüdür (Ailesel akciğer kanseri öyküsünün varlığı gibi). Dünya Sağlık Teşkilatı tarafından yayımlanan Akciğer Kanseri 2023 Raporu’nda, akciğer kanserinin önlenmesi programlarının, birinci ve ikinci koruma önlemlerini içermesi gerektiği belirtilmektedir. Bu kapsamda, Ülkemizde ’Akciğer Kanseri Tarama Programı’nın yürütülmesine yönelik çalışmalar yapılmaktadır. Akciğer kanseri riskini azaltmanın en iyi yolu sigara içmemek ve pasif içicilikten kaçınmaktır."

Akciğer kanserinin belirtileri hakkında verilen bilgilerde, "Genellikle akciğer kanserinin neden olduğu bulgu ve şikâyetlerin oluşumu için birkaç yıl geçer ve hastalık ileri evreye gelinceye kadar fark edilemeyebilir. Başka bir rahatsızlık ya da kontrol için çekilen akciğer grafisinde görülebilir. Tümörün kendisinin ve göğüs içi yayılımının yol açtığı, en sık izlenen belirtileri; geçmeyen veya giderek kötüleşen öksürük, öksürürken kan veya kanlı balgam çıkarmak, derin nefes alırken, öksürürken veya gülerken kötüleşen göğüs ağrısı, iştahsızlık, halsizlik, yorgunluk ve kilo kaybı, ses kısıklığı, nefes darlığı, sürekli tekrarlayan veya geçmeyen bronşit ve/veya zatürre gibi akciğer enfeksiyonlardır" denildi.

Akciğer kanserinin tanı ve evrelemeye yönelik testleri genellikle aynı zaman diliminde yapıldığı bildirilen açıklamada, "Akciğer kanseri için tanı yöntemleri arasında fizik muayene, görüntüleme (Akciğer grafisi, bilgisayarlı tomografi taramaları ve manyetik rezonans görüntüleme gibi), bronkoskopi (İnce bükülebilir bir tüple hastanın akciğerine ulaşılarak incelenmesi), histopatoloji (hastalıklı dokunun histolojik incelenmesinde uzmanlaşan patoloji dalı) incelemesi için doku örneği alınması (biyopsi) yöntemleri yer alır. Ayrıca, spesifik alt tipin tanımı ve en iyi tedavi seçeneğini yönlendirmek için spesifik genetik mutasyonları veya biyo-belirteçleri tanımlamak için moleküler testler de tanıda önemli yer tutmaktadır. Tanı konulduktan sonra, kanser hücrelerinin vücudun diğer kısımlarına yayılıp yayılmadığını tespit etmek için ilgili diğer testler yapılır" değerlendirmesi yapıldı.

Tedavi ile ilgili de şu bilgiler aktarıldı: "Hastadan hastaya farklılaşabilmekle birlikte tedavi kararında; hastalığın yeri, evresi, hastanın yaşı ve diğer sağlık sorunlarının varlığı gibi birden fazla faktör etkilidir. Multidisipliner bir çalışma gerektiren bu tedaviler; cerrahi, hedefe yönelik tedaviler, radyoterapi, kemoterapi, immunoterapi gibi farklı seçenekleri içermektedir."