Adana’da 43 yaşındaki Süreyya Kılçık, gıda alerjisi olan yeğeninin dışarıda hiçbir şey yiyemeyip, eve kapanarak asosyal bir hayat yaşamasından etkilendi. Kılçık, yeğeni ve onunla aynı durumda olan çocuk ve gençler için kendisiyle aynı kaygıyı taşıyan kadınlarla güçlerini birleştirip, ‘Sağlıklı Nesiller’ adı altında bir kooperatif kurdu. Küçük bir atölyede glütensiz kek, pasta ve tatlı üreten kooperatif üyesi kadınlar, ‘Uluslararası Göç Politikası Geliştirme Merkezi’ ile Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı işbirliğinde; ‘Güçlü Kadınlar; Sağlıklı Nesiller Projesi’ni hayata geçirdi. 120 bin Euro bütçesi olan projeyle 90 kadın aşçılık eğitimi ve glütensiz gıda üretimi alacak. Sonrasında bunun 30’u restoranlarda istihdam edilip, 10’unun da kendi işletmesini açması sağlanıp, geriye kalan 50 kadının da kendi evlerinde üretim yapıp, kooperatif bünyesindeki oluşturulacak özel satış paravanlarında tüketiciye ulaştırılacak. 

YEĞENİNDEN ETKİLENDİ

43 yaşındaki Süreyya Kılçık, gıda alerjisi ve aynı zamanda da ‘gluten hastası’ olan yeğeninin, dışarıda hiçbir şey yiyemeyip, eve kapanarak asosyal bir hayat yaşamasından etkilendi. Kılçık, yeğeni ve onunla aynı durumda olan çocuk ve gençler için aynı kaygıyı taşıyan diğer kadınlarla güç birliği yaptı; 2020 yılında ‘Sağlıklı Nesiller Gıda ürünleri Üretim Pazarlama ve Kalkınma Kooperatifi’ni kurdu.

SAĞLIKLI NESİL; GÜÇLÜ KADIN

Kooperatif, Ticaret Bakanlığı’nın desteğiyle küçük bir atölye kurup, burada 7 kadınla birlikte çölyak ve glüten hastaları için glütensiz kek, pasta ve tatlı üretip, bunu çocuk ve gençlere ulaştırmaya çalıştı. Daha çok hastaya ulaşmak için kolları sıvayan kadınlar, Türkiye’de bir ilke imza attı. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı ile Uluslararası Göç Politikası Geliştirme Merkezi (ICMPD) işbirliğinde; ‘Güçlü Kadınlar; Sağlıklı Nesiller Projesi’ hayata geçirildi.

‘GLUTENSİZ GIDA’ ÜRETECEKLER

Proje kapsamında 90 kadına aşçılık eğitimi verilip, glütensiz gıda üretiminin arttırılması hedefleniyor. Eğitim alan 30 kadının, restoranlarda istihdam edilip, 10 kadının da kendi işletmesini açması sağlanacak; geriye kalan 50 kadının da kendi evlerinde üretim yapıp, kooperatif bünyesinde özel olarak tasarlanarak hazırlanacak satış paravanlarında, ürünlerini hastalara ulaştırmaları sağlanacak.

ASOSYAL BİR HAYAT YAŞIYORLAR

210 bin Euro’luk bir bütçeyle hayata geçirilen projenin detaylarını AKŞAM’a anlatan, Sağlıklı Nesiller Kooperatifi Başkanı Süreyya Kılçık, “Kuzenimin oğlu, HK hastası ve gıda yani protein alerjisi var. Bu nedenle özel olarak beslenmesi gerekiyor, ancak bugün Adana’da yeğenim ve onunla aynı durumda olan hastaların, yemek yiyebileceği bir yer olmadığı için eve kapanıp, asosyal bir hayat sürüyorlar. Bu durum beni oldukça etkiledi” dedi.

GLUTEN, ŞEKER VE KAFEİN YOK

‘Fibromiyaliji’ hastası olduğunu anlatan Kılçık, kendisi ve diğer hastaların glütensiz, şekersiz ve kafeinsiz ürünler tüketmesi gerektiğini hatırlatarak, “Ne yazık ki, böylesi bir gıda ürünü tedarik eden bir restoran ya da işletme yok. Aynı durum çölyak ve glüten hastaları için de geçerli. Sağlıklı beslenebilmek için gıdaya ulaşamıyor; ulaştıklarında da çok yüksek fiyatlar ile karşı karşıya kalıyorlar. Bu çocuklar, dışarıda hiçbir şey yiyemiyor. Sağlıklarını düşünmek için eve kapanıyorlar ve bu durum da onları asosyalleştiriyor” yorumunu yaptı.  

15 BİN ÇÖLYAK HASTASI VAR

Bugün Adana’da yaklaşık 15 bin çölyak hastası olduğuna dikkat çeken Kılçık, “Bu proje ile sadece çölyak hastalarına değil, aynı zamanda glüten hassasiyeti olan ve sağlıklı beslenmek isteyen çocuk ve gençlere ulaşmak istiyoruz. Adana’da bu projeyi hayata geçirip, Türkiye’ye örnek olmak istiyoruz. Çünkü herkes sağlıklı ve temiz gıdaya ulaşmayı hak ediyor. Ve biz bunun öncüsü olduk” ifadesini kullandı.

ÜRETİM YÜZDE 50 ARTTIRILACAK

Proje Koordinatörü Özkan Evren ise, “Güçlü Kadınlar; Sağlıklı Nesiller Projesi ile 90 kadına liderlik vasfı kazandırıp, onlara vereceğimiz eğitim ve oluşturulacak istihdamla gelir elde etmeleri sağlanacak. Kooperatif bünyesindeki üretim tesisinin kapasitesi yüzde 50 arttırılacak. Kadın istihdamını sağlayarak, işsizlik oranının düşürülmesine katkı sunacağız. Çölyak hastalarının kolaylıkla glütensiz ürüne erişimi sağlanıp, ‘sıfır atık’ yönetimi ve ‘yeşil enerji’de duyarlılığı arttırmayı da hedefliyoruz” dedi.

ARAP ÜLKELERİNE İHRACAT

Evren, glutensiz ürün üretimi ve yemek satışlarıyla satış hacmini arttırıp, şoklanmış ürünleri de kurulacak olan dış ticaret birimi sayesinde Fas, Ürdün, Dubai, Mısır gibi Arap ülkelerine ihraç ederek, iş hacmini genişletip, bölgedeki kadın istihdamını arttırmayı hedeflediklerini anlattı. Evren, “Proje kapsamında 18-45 yaş arasındaki 90 kadına pastacılık ve aşçılık eğitimi verilecek. Bu kadınların 30’u pasta, tatlı ve kek çeşitleri, 60’ı da aşçılık eğitimi alacak” dedi.

ÖZEL BİR SATIŞ KARAVANI OLACAK

Özkan Evren, pastacılıkla aşçılık eğitimi alan kadınların, kent genelindeki lokanta ve otellerde staj yapacağını belirterek, “Kooperatif bünyesindeki atölyelerle; kadınların kendi evlerinde yapacağı yemek ve glütensiz ürünler, özel olarak tasarlanacak satış karavanıyla Adana’nın dört bir yanında haftanın belirli günlerinde satışa sunulacak. 30 kadınımızı lokantalarda istihdam edip, 10 kadınımızın da kendi işletmesini kurmasını sağlayacağız” ifadesini kullandı.

YEŞİL ENERJİYLE YÜZDE 20 TASARRUF

Özel olarak tasarlanacak olan satış karavanının üst kısmına güneş paneli kurularak, ihtiyaç duyulan elektriği karavanın yine kendisinin üreteceğine dikkat çeken Özkan Evren, “Böylelikle projemiz, ‘yeşil enerji’ ile desteklenecek. ‘Gezici karavan’da sıcak yemeğin yanı sıra çeşitli tatlı satışları yapılacak. Üretim ve satışta temel ilkemiz; ‘sıfır atık’ yönetimi. Bu yöntemle yüzde 20 maliyet tasarrufu; yüzde 40 da atık israfının önüne geçeceğiz” dedi. 

Muhabir: SONER KAN