Çoğumuzun gözden kaçırdığı hatta önemsemediği beslenme tüyolarını seanslarımda sıklıkla hatırlatma ihtiyacı hissediyorum. Önemsizmiş gibi görünen küçük detaylar aslında birleştiğinde önemli detaylar haline geliyor. Sözü fazla uzatmadan o detaylara beraber göz atalım.
Likopen: Kırmızı Güç
Başta domates olmak üzere kırmızı renkli bitkisel kaynaklarda bulunan en güçlü antioksidanlardan bir tanesidir. Antioksidanların temel işlevlerine daha önceki yazılarımda da değinmiştim. Bu özelliğinin yanı sıra kalp ve damar sağlığını destekleyici, Alzheimer hastalığından koruyucu, kemik ve cilt sağlığını koruyucu etkileri de bulunmaktadır.
Likopen vücutta sentezlenemediği için mutlaka besinler yoluyla alınmalıdır ve vücuda alınma şekli de sağladığı yarar açısından önemlidir. İçerisinde en fazla likopen bulunduran besin olan domatesin hafif ısıl işlem görmesi halinde hücre yapısı daha kolay parçalanacağı için biyoyararlılığı da artacağından vücuda daha fazla yarar sağlayacaktır.
İndol-3-Karbinol: Turpgiller Mucizesi
Turpgiller ailesine ait besinlerde bulunan bir bileşik olan indol-3 karbinol içerisinde glukobrasisin adı verilen fitokimyasalı içeren harika bir anti kanserojen. Turpgiller dediğimiz ailede lahana, brokoli, karnabahar, brüksel lahanası, roka, şalgam ve turp bulunur. Bu bileşiğin sağlık yararlarından faydalanabilmek için küçük parçalara ayırmak (doğramak) ve ısıl işlemden geçirmek gerekir.
Allisin: Sarımsağa Özgü Tat
Allisin, sarımsağın içerisinde yer alan ve kendine özgü karakteristik kokusunu ve tadını veren kükürt içerikli bir bileşendir. Temelde kan basıncını düşürücü ve kolesterol dengeleyici özelliği vardır. Bunun yanında anti bakteriyel etkinliği de mevcuttur. Allisin maddesi, allinaz enzimi etkisi ile alliine dönüşür ve etki mekanizması bu dönüşümden sonra ortaya çıkar. Bunun için sarımsağın hücre dokusunun yok edilmesi yani, ısıl işlemden geçirilmesi veya iyice ezilmesi gerekir.
Aldığınız Vitamin Pişirme Şeklinize Bağlı
Sebzelerin kızartma yöntemiyle pişirilmesi içeriğindeki C vitamini ve güçlü birer antioksidan olarak bilinen fenolik bileşenlerin neredeyse tamamını, lignan içeriğini ise %30 oranında azaltmakta. Bunun yanında kızartma yöntemiyle pişirilen sebzelerin kuru ağırlığında %25’e varan azalma sebzenin içerisindeki nemin kaybedilmesine neden olmaktadır. Kızartma yerine haşlama veya fırın ile pişirme yönteminin tercih edilmesi vücudun vitamin ve mineral ihtiyacını yeterli bir şekilde karşılayabilmek için etkili bir yöntemdir.
Fenolik Bileşikler: Yeşil çay
Polifenoller, flavonoidler gibi fenolik bileşikler bitki kökenli besinlerde bulunan antioksidan özellikleriyle bilinen fitokimyasallardır. Yaygın olarak bilinen yeşil çay polifenollerden zengindir. Kalp sağlığını koruyucu, anti kanserojen, hücre yenileyici özellikleriyle bilinirler ancak çok yüksek sıcaklıklarda etkilerini kaybederler. Bu nedenle yeşil çayı tüketmeden önce ılık-hafif sıcak suyla hazırlamak içeriğindeki fenolik bileşiklerden faydalanma imkanını artırır.